Amortisman Ayırma Sınırı

Amortisman Nedir?

Amortisman, işletmelerin sabit kıymetlerinin (demirbaş, makine, taşıt vb.) kullanıma bağlı olarak zaman içinde değer kaybını muhasebeleştirmek amacıyla uygulanan bir yöntemdir. Bir işletme bir varlık satın aldığında, o varlığı doğrudan gider yazmak yerine, belirli bir süre boyunca maliyetini kademeli olarak giderleştirir. Bu süreç, vergi hesaplamalarında ve finansal raporlamada önemlidir.

Amortisman Ayırma Sınırı Nedir?

Amortisman ayırma sınırı, işletmelerin maddi duran varlıklarını (örneğin ofis mobilyaları, bilgisayarlar, makineler) doğrudan gider mi yazacağı yoksa amortismana mı tabi tutacağına karar verirken dikkate alınan tutardır. Vergi mevzuatına göre, belirli bir tutarın altındaki sabit kıymetler doğrudan gider yazılabilirken, bu sınırın üzerindeki varlıklar amortisman yoluyla belirli bir süreye yayılmalıdır.

2025 yılı için amortisman ayırma sınırı, KDV hariç 9.900 TL olarak belirlenmiştir.
(Yıllık olarak güncellendiği için her yıl değişebilir.)

Amortisman Ayırma Sınırı Nasıl Uygulanır?

1. Sınırın Altında Kalan Varlıklar (9.900 TL ve altı) → Doğrudan Gider Yazılabilir

Eğer bir işletme KDV hariç 9.900 TL veya daha düşük bir maliyetle bir demirbaş satın alıyorsa, bu varlığı amortismana tabi tutmadan doğrudan gider yazabilir.

Örnek:

• KDV hariç 8.500 TL’ye bir yazıcı alındığında, bu harcama direkt gider olarak kaydedilir ve amortismana tabi tutulmaz.

2. Sınırın Üzerinde Kalan Varlıklar (9.900 TL üstü) → Amortisman Ayrılır

Eğer alınan varlığın KDV hariç değeri 9.900 TL’yi geçiyorsa, bu varlık amortisman yöntemi ile belirli bir sürede giderleştirilir.
Vergi mevzuatında, her varlığın belirlenen bir “faydalı ömür süresi” vardır. Bu sürelere göre eşit veya hızlandırılmış amortisman yöntemi kullanılarak gider kaydedilir.

Örnek:

• KDV hariç 15.000 TL’ye bir bilgisayar satın alındığında, faydalı ömrü 4 yıl olarak belirlendiği için, her yıl 3.750 TL amortisman ayrılarak gider kaydedilir.

Amortisman Yöntemleri

Amortisman hesaplaması yaparken iki yaygın yöntem kullanılır:

1. Normal (Eşit Taksit) Yöntemi

Bu yöntemde, varlık eşit taksitler halinde her yıl aynı miktarda amortismana tabi tutulur.
Formül:YıllıkAmortisman=(VarlıkMaliyeti)/(FaydalıO¨mu¨r)Yıllık Amortisman = (Varlık Maliyeti) / (Faydalı Ömür)YıllıkAmortisman=(VarlıkMaliyeti)/(FaydalıO¨mu¨r)

Örnek:

• 20.000 TL değerinde bir makine alındı ve faydalı ömrü 5 yıl olarak belirlendi.
• Her yıl 4.000 TL amortisman gideri kaydedilir.

2. Azalan Bakiyeler Yöntemi (Hızlandırılmış Amortisman)

Bu yöntemde, varlığın maliyeti başlangıçta daha yüksek oranda giderleştirilir ve yıllar geçtikçe amortisman tutarı azalır.
Özellikle hızlı teknoloji eskimesi olan ürünlerde (bilgisayarlar, makineler) daha fazla tercih edilir.

Örnek:

• 30.000 TL maliyetli bir makine için %40 hızlandırılmış amortisman uygulanır.
• İlk yıl 30.000 × 40% = 12.000 TL amortisman gideri yazılır.
• Kalan bakiye üzerinden ikinci yıl %40 oranında yeni amortisman hesaplanır.

Hangi Sektörlerde Amortisman Önemlidir?

Amortisman, maddi duran varlıkların yoğun olduğu sektörlerde büyük önem taşır.
Örneğin:
✔ Üretim ve sanayi (Makine, ekipman amortismanı)
✔ Bilişim ve teknoloji (Bilgisayar, yazılım amortismanı)
✔ Taşımacılık ve lojistik (Araç amortismanı)
✔ Sağlık sektörü (Tıbbi cihaz amortismanı)

Özellikle, yüksek yatırım gerektiren sektörlerde amortisman, mali kârı ve vergilendirmeyi doğrudan etkilediği için finansal planlamada kritik bir araçtır.

Vergisel Avantajları

1. Vergiyi Azaltma:
   • Amortisman giderleri şirketin vergi matrahını düşürerek vergi avantajı sağlar.
2. Nakit Akışı Yönetimi:
   • Büyük yatırımların maliyetini yıllara yayarak nakit akışını daha dengeli hale getirir.
3. Finansal Planlama Kolaylığı:
   • Şirketler, amortisman planlarına göre gelecekteki yatırım ve finansal yönetim stratejilerini belirleyebilir.

Amortisman ayırma sınırı, işletmelerin hangi varlıklarını doğrudan giderleştireceğini, hangilerini amortismana tabi tutacağını belirleyen önemli bir unsurdur.

• 9.900 TL ve altındaki alımlar doğrudan gider yazılabilirken,
• Bu sınırı aşan alımlar amortismana tabi tutulur.

Her yıl güncellenen bu sınırları takip etmek, doğru muhasebe kaydı ve vergi planlaması açısından oldukça önemlidir.